Shadow topiğinde konuyla ilgili bir soru sormuştum. Kısacık bir arama sonucunda bulduğumu metni paylaşmak ve bilgi paylaşımı açısından kullanılabilecek bir başlık açmak istedim. Bu konuda bilgisi olan herkesi bu karşılaştırmaya katkıda bulunmaya davet ediyorum:
Karbüratör ve Enjeksiyon Sistemleri
Sevgili motosiklet dostları...
Çok uzun yıllardan beri,hatta benzin motorunun icadından beri benzin motorlarında karbüratör bir zorunluluk olmıştur.Aslında yakıt enjeksiyon sistemlerinin bulunmasına kadar karbüratör kullanmak zorunluluk olmuştur.Her iki sistemde de amaç bir benzin motorunun silindirlerinde yanabilecek bir hava\yakıt karışımının yanmadan önce hazılanmasıdır.Çünkü sadece iyi şartlarda oluşturulmuş karışımlar benzin motorunda yanabilir.Yıllardır karbüratörler bu görevi yerine getirirken ne yazık ki,bazı sorunları da birlikte yaşıyoruk.Yazın buhar yaptı,kışın dondu,şamandra taşırdı,yakıt me me si tıkandı gibi daha akla gelebilecek pek çok sorunla beraber yine de karbüratörle yaşamaya devam ettik yıllarca.Bir sorunla karşılaşınca da bu işin uzmanı olan ustaları aradık durduk derdimize derman olması için.Yaşadıklarımız dışında gerçekte teknik olarak da ne sorunları ya da ne eksikleri vardı acaba karbüratörün? Birkaç örneğe bakalım.
İki sistemi incelediğimizde;
1-Çalışma sırasında karbüratör ile silindir arası me safenin enjeksiyona oranla daha uzun olması sonucu yakıtın silindirlere ulaşması gecik me li olarak gerçekleşir.Oysa enjeksiyon sisteminde enjektörler doğrudan em me kanalı üzerine yerleştirilmiştir ve bu gecik me yaşanmaz.
2-Soğuk çalışmada soğuk olan manifoldda yakıt hızlı bir şekilde yoğuşur , yanmaya karışan yakıt yeterince buharlaşamaz ve hava ile karışamaz.
3-Silindire tek tek yakıt gönderildiğinde her silindire eşit miktarda yakıt git me yebilir ancak enjeksiyon sisteminde her enjektör kanallara eşit uzaklıktadır ve her silindire her çevrimde hesaplanarak gerektiği kadar yakıt gönderilir.
4-Karbüratör sisteminde yakıt silindire giden hava tarafından emilir ve yakıtın silindir içinde parçalanması ancak hava hareketleri ile gerçekleşir.Oysa enjeksiyon sisteminde yakıt basınçlı olarak püskürtüldüğü için daha iyi parçalanır ve va hava ile daha iyi karışır.Bu da yanma verimini arttırır.
5-Motor performansını arttırmak için en önemli uygulama hava girişini rahatlatmaktır.Oysa karbüratör sisteminin yapısından dolayı her karbüratörde hava girişinin daraldığı “ventüri” bölge vardır.Bu hava girişini kısıtlar.Oysa enjeksiyon sisteminde bu ventüri bölgesi yoktur.
Bu yapısal farklılıklarının yanında başka neler farklıdır iki sistem arasında?Karbüratör arıza yaptığında işten anlayan bir usta tarafından tamir edil me si gerekir.Oysa tüm yakıt enjeksiyon sistemlerinin kendi kendini teşhis fonksiyonu vardır ve oluşan arıza belli kodlarla servis teknisyenlerine hızlı bir şekilde bildirilir. Enjeksiyon sisteminin çalışması kısaca şöyledir:
Motordan gelen çeşitli bilgiler bir kontrol ünitesine,yani küçük bir bilgisayara gönderilir.Motordan gelen bilgiler motor devri,kam milidevri,emilen hava miktarı,hava sıcaklığı,motor sıcaklığı,gaz kelebeği açıklığı,atmosfer basınç sensörü ve daha pekçok motor çalışması ile ilgili bilgi alıcılardan kontrol ünitesine iletilir.Bu şartlar ve emilen hava miktarına göre silindirlere gönderilecek yakıt miktarı için gerekli enjeksiyon açık kalma zamanı hesaplanır.
Böylece çalışma şartlarına göre kontrol ünitesi kumanda edilecek enjektör,rolanti kontrol valfi,röleler gibi parçaları çalıştırır.Motorun her çalışma şartı için değerler sürekli olarak yenilenir ve en uygun hava yakıt karışımında motorun çalışması sağlanır.Sistemde bir problem olması durumunda,örneğin bir bilginin gel me me si durumunda motorun çalışmaya devam et me sini sağlamak için bu bilginin yerine daha önceden hafızaya alınmış bilgiler kullanılır ve sürücünün yolda kalması önlenmiş olur. Böylece enjeksiyon sistemi ile birlikte hem karbüratörde performans düşüklüğüne neden olan olumsuzluklar ortadan kaldırılarak performans arttırılır hem de sistemin güvenilirliği artmış olur.
Son yıllarda bazı üreticiler her silindir için çift enjekör kullanan sistemler geliştirmişlerdir.Düşük ve orta devirlerde de yüksek güç alınan bu Sıralı Yakıt Enjeksiyon Sistemleri ile motor performansı daha da geliştirilmiştir.
Mehmet Tamer
Kaynak: http://www.mm3-01.com/EBultenDevam/Tema.aspx?Kampanya=%2Bz%2B8X%2FWvFFmf0iiaxs7RXA%3D %3D&Tema=5FgWpt89mrULI%2B9QZnDDBg%3D%3D