Selam arkadaşlar,
Geçen sezon başında arıza yapan termostatım sayesinde bu konuyuda detaylı öğrenme ve paylaşma fırsatım oldu
Temostat nedir, ne işe yarar?
Öncelikle yalnızca su soğutmalı (radyatörlü) motorlarda bulunduğunu söyleyelim.
İlk çalıştırılan soğuk bir motorda dolaşan soğutma sıvısının motor bloğu içinde tutup kısa sürede ısınmasını sağlamaktır. Detaylı anlatırsak, motor ilk ateşlendiğinde doğal olarak metal kısımlar soğuktur. İçerde patlamalar başlayınca dışı soğuk içi sıcak olan motor aşınmaya ve form değiştirmeye müsaittir. Zaten motorlarda en fazla aşınma bu sürede olur.
Burada ekstra bir bilgi vereyim, bu soğuk çalıştırmanın önüne geçemeyeceğimize göre aşınmayı nasıl en aza indirebiliriz diye aklımıza gelebilir;
Kaliteli ve yeterli miktarda yağ kullanarak elimizden gelen en iyi korumayı sağlamalıyız. Mesela nano teknoloji ile bloğa tutunan ve kartere süzülmeyen film tabakası oluşturan yağlar biraz pahalı olsa da kullanmakta fayda var.
Ayrıca gereğinden az yağın da ilk çalışmada üst bölgeleri kuru bırakma tehlikesi vardır.
Esas konuya dönelim..
Termostatlar su soğutmalı motorlarda genellikle radyatör kapağında yekpare halde ama bazen de bizim motorlarda olduğu gibi ayrı bir hazne içinde bulunmakta.
Çalışma şekli ise, üzerinde yazan dereceye kadar sabit kalır o dereceyi geçtikten sonra sıcaklık sebebiyle mekanik olarak harekete geçer ve suyun geçmesi için yol açılır.
Benim termostat YDL marka 72 derecede açılan bir model.
Piyasada muadili olacak bir marka yok bu sebeple orjinal parça almanız gerekiyor. Muadilleri 8-10 tl iken bizimki 50 TL (yıl 2014) her zamanki gibi
Alttaki resimde görebilirsiniz.
Bizim motorlardaki yerini tarif edeyim , radyatör ile motor bloğu arasındaki boşlukta gri döküm dirsekli bir parça göreceksiniz onun içinde..
Altta görebilirsiniz
Arıza belirtileri nedir?
Motoru soğukken çalıştırdınız yola çıktınız, eğer fanlar normal çalıştığı halde ve siz motoru sıkıştırmadan gittiğiniz halde yine de motorununzun hareret göstergesi olan kırmızı ışık yanıyorsa şüphelenmeye başlayın.
Diyelim ki lamba arızalı ve yanmıyor, o zaman dikkat edilecek şey, motor bloğunuzdan aşırı ısı geliyorsa ve radyatörden veya yedek depodan kaynama fokurdama ve buhar geliyorsa problem termostattır.
Hayati bir parçadır
Eğer bu problemi erken teşhis edemezseniz önce soğutma tesisatı elemanlarınızı bozmaya başlar,
- yedek depo çatlama / delinme yapabilir
- su hortumları yırtılabilir
problem ilerlediğinde,
- Su buharlaşıp biterse sonuç conta yanması olacaktır
- Conta yandıktan sonra motor yağına su karışacak, motor çalışmaya devam ederse bu da piston ve segmanların aşınmasına sebep olacak, piston, gömlek ve segmanların değişmesi gerekecektir.
- Aşırı ısı ayrıca önceki aşamalarda kalsa bile supab ayarını da bozacaktır
Görüldüğü gibi bu küçücük parça otomobillerde ve motorda hayati önem taşır. Dikkat edilmezse binlerce liraya malolabilir.
Arıza sebepleri,
Her parça gibi bunun da bir ömrü var fakat soğutma sıvısı çok önemli.
% 100 anti-freeze kullanılırsa uzun ömürlü olabilir. Ya da en azından akü suyu kullanılmalıdır.
Kireçli çeşme suyu asla kullanmayın !!!
Eğer şüpheleniyorsanız motor soğukken parçayı söküp çıkartabilirsiniz. Hiç olmaması arızalı olmasından çok daha iyidir.
Fakat soğuk havalarda bu şekilde gezerseniz motorununuzun rolantisini ve yakıtını çok etkiler. Ayrıca segmanlara da zarar verir.
Değiştirmek için ;
Motorun soğuk olduğu bir anda resimde görülen hazneyi vidalarından ayırıyoruz ve parçayı içine yerleştiriyoruz.
Bu işlem sırasında 250 ml kadar sıvı ziyan oluyor bu nedenle yedek antifriz bulundurun.
Geçici iptal etmek için de contalı pula ihtiyacınız var pul olmadan haznede sızıntı olacaktır.